Nowe podmioty objęte ochroną konsumencką już od 1 stycznia 2021 r.
Od kiedy?
Z dniem 1 stycznia 2020 r. wejdą w życie uchwalone jeszcze w lipcu 2019 r. przepisy rozszerzające ochronę konsumencką na niektóre osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Pierwotnie nowe przepisy miały wejść w życie 1 czerwca 2020 r. Termin ten został jednak przesunięty na 1 stycznia 2021 r. w związku pandemią COVID-19. Nowe przepisy będą stosowane do umów zawieranych po tej dacie.
Co się zmieni?
Definicja konsumenta nie ulega zmianie. Zmienia się jednak podejście do ochrony osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Zgodnie z art. 3855 KC przepisy dotyczące konsumenta, zawarte w art. 3851-3853, będą stosowane do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla niej charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Ponadto, zgodnie z art. 38a ustawy o prawach konsumenta, do takiej osoby będą stosowane przepisy o odstąpieniu od umowy.
Dla przykładu, hydraulik kupujący rury nadal będzie przy takiej transakcji kupna traktowany jak przedsiębiorca. Ten sam hydraulik jednak, kupując np. drukarkę lub czajnik elektryczny także w celu wykorzystywania ich przy prowadzeniu działalności gospodarczej, będzie podlegał ochronie zgodnie z nowymi przepisami.
Jakie będą konsekwencje?
Niektóre z przepisów, stosowanych dotychczas wyłącznie w relacji z konsumentami, znajdą zastosowanie także w relacjach z osobami fizycznymi zawierającymi umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla niej charakteru zawodowego.
W relacji z takim przedsiębiorcą zastosowanie znajdą więc przede wszystkim przepisy dotyczące niedozwolonych postanowień umownych. Ponadto zastosowanie znajdą przepisy dotyczące rękojmi za wady stosowane w stosunku do konsumenta. Taki przedsiębiorca będzie mógł także odstąpić od umowy zawartej na odległość w terminie 14 dni od otrzymania towaru i będzie należało go o takim prawie pouczyć.
Co należy zrobić?
Do 1 stycznia 2020 r. przedsiębiorcy zawierający umowy z takimi osobami fizycznymi, powinny w szczególności:
- dokonać przeglądu wzorców i formularzy umownych, regulaminów (w tym sklepów internetowych), ogólnych warunków umownych i procedur stosowanych w relacjach z osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą pod kątem ich dostosowania do nowych przepisów;
- rozszerzyć stosowanie w stosunku do takich osób niektórych postanowień umownych odnoszących się dotychczas wyłącznie do konsumentów;
- wyłączyć stosowanie w stosunku do takich osób postanowień dedykowanych dotychczas przedsiębiorcom, które mogłyby zostać uznane za niedozwolone.
Przedsiębiorcy chcący skorzystać z rozszerzonej ochrony zgodnie nowymi przepisami powinni z kolei przyjrzeć się ujawnionemu w CIDG przedmiotowi prowadzonej przez siebie działalności. Zbyt szerokie ujęcie przedmiotu działalności może bowiem pozbawić ich ochrony w ramach umów zawieranych bezpośrednio w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, ale niemających dla nich charakteru zawodowego.
Jeżeli mają Państwo dodatkowe pytania, prosimy o kontakt.
Podstawa prawna
Kodeks cywilny.
Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta.
Ustawa z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych.
Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem covid-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw przewidziała wejście w życie nowych przepisów od 1 stycznia 2021 r. Przepisy te będą stosowane do umów zawieranych po tej dacie.
